BOM Brabant Ventures

2017 was voor BOM Brabant Ventures een intensief jaar met twee gezichten. De eerste jaarhelft stond in het teken van de integratie van onze investerings- en ontwikkelingsactiviteiten. Na een aarzelende start, waarbij de focus vooral lag op stroomlijning van de interne processen, begon in de tweede helft van het jaar het effect voor klanten zichtbaar te worden. We hebben 56 bedrijven aan onze portfolio toegevoegd en dankzij onze integrale aanpak merken we dat we ze gerichter kunnen ondersteunen.

Verder zijn we trots op de groeistappen die onze bestaande participaties in het afgelopen jaar hebben kunnen zetten. Zo haalde Protix € 45 miljoen aan investeringen op en vond Liteq in Kulicke & Soffa een nieuwe eigenaar. Nu we vanuit een integrale bedrijfsontwikkelingsportfolio werken, zijn we beter dan ooit gepositioneerd om ook in de toekomst een belangrijke bijdrage te leveren aan de groeiversnelling van Brabantse bedrijven.

Hoe creëren wij waarde?

Via Brabant Ventures faciliteert de BOM veelbelovende mkb-bedrijven bij hun ontwikkeling – van ideation tot startup en scale-up. Daarbij richten we ons vooral op Brabantse bedrijven met groeiambitie- en potentie in de zes topsectoren: High Tech Systems & Materials, Software, Agrofood, Life Sciences & Health, Maintenance en Biobased Economy.

Samen met onze partners werken we aan de optimale beschikbaarheid en toegankelijkheid van de resources die bedrijven nodig hebben om te kunnen innoveren en groeien, zoals kennis, contacten en kapitaal. Zo helpen we ondernemers in de vroege fase investeringsrijp te worden en ondersteunen we bedrijven in onze investeringsportfolio om sneller te groeien. Uiteindelijk moeten onze inspanningen leiden tot waarde voor onze portfoliobedrijven en daarmee ook voor Brabant.

Investeringsfondsen

Via onze fondsen verstrekken we zelf aandelenkapitaal en achtergestelde converteerbare leningen aan innovatieve Brabantse bedrijven. Via het Innovatiefonds lopen ook investeringen in andere fondsen (zogeheten Fund-to-Fund of F2F investeringen).

Wij vinden leads via proactieve en selectieve acquisitie en onze samenwerking met partners, zoals andere regionale ontwikkelingsmaatschappijen, F2F-partners en valorisatieprogramma’s. Om de toegang tot kapitaal voor bedrijven te vergroten, accepteren wij doorgaans meer risico dan marktpartijen. Desalniettemin hanteren we in de opmaat naar een uiteindelijke investering een gedegen due diligence om te kunnen komen tot een optimaal financieel én maatschappelijk rendement.

Verder werken we met partners actief aan een Brabant-brede doorlopende kapitaalketen. We stellen kennis, mankracht en – waar nodig – financiële middelen beschikbaar om ervoor te zorgen dat bedrijven in alle levensfasen voldoende toegang hebben tot kapitaal om te groeien.

In totaal hebben de provincie en het ministerie van EZK zo’n € 200 miljoen aan fondsvermogen ter beschikking gesteld. Wij gebruiken deze middelen voor onze investeringen in bedrijven en fondsen en voor de bekostiging van de eigen organisatie. Middelen die na succesvolle exits naar onze fondsen terugvloeien, worden opnieuw ingezet voor investeringen in de Brabantse economie. De business development activiteiten van Brabant Ventures zijn in 2017 bekostigd via een subsidie van € 0,9 miljoen van de provincie en het ministerie van EZK.

Belangrijkste ontwikkelingen in 2017

Start van BOM Brabant Ventures

In 2017 hebben we grote stappen gezet in het organiseren van bedrijfsontwikkeling binnen de BOM. We hebben delen van het voormalige Business Development en Capital samengevoegd en na intensieve voorbereidingen ging op 8 juni 2017 BOM Bedrijfsontwikkeling officieel van start. Inmiddels is dit klantsegment omgedoopt tot BOM Brabant Ventures.

We hebben ons georganiseerd in vier sectorteams: High Tech (inclusief Maintenance & Services), SoftTech (inclusief Logistiek), LifeSciences & Medtech en Agrofood & Biobased. Deze teams bestaan uit Business Developers, Investment Managers en Analisten en zijn zelforganiserend, wat betekent dat ze een grote mate van vrijheid hebben om in te spelen op signalen vanuit de markt. Dankzij deze multidisciplinaire teams kunnen we bedrijven nog beter en completer helpen – niet alleen met kapitaal, maar ook met kennis en contacten.

Inmiddels begint deze nieuwe aanpak zijn vruchten af te werpen. In de tweede helft van het jaar kwam de intake in de portfolio goed op gang. Bovendien horen we van klanten dat ze onze nieuwe aanpak waarderen.

Klantonderzoek en het investor readiness programma

Wij zijn de meerjarenperiode 2017-2020 begonnen met een marktonderzoek onder meer dan 500 jonge ondernemingen. Daaruit kwam naar voren dat bijna al deze bedrijven op zoek zijn naar financiering, maar dat slechts 3% voldoet aan de voorwaarden die risicokapitaalverstrekkers hiervoor hanteren. Tegelijkertijd heeft 30 tot 40% wel de potentie om aan deze condities te voldoen.

Om de slagingskans van deze bedrijven te vergroten, moeten ze eerst investeringsrijp worden. Samen met onze partners gaan we bedrijven daarbij faciliteren door ze toegang te geven tot de belangrijkste groeidrivers: niet alleen kapitaal, maar juist ook marktkennis en relevante contacten.

Een van de diensten die we hiervoor hebben ontwikkeld is het investor readiness programma. In dit intensieve programma worden jonge bedrijven in tien weken klaargestoomd voor een financieringsronde. Eind 2017 begon de pilot, en inmiddels hebben de eerste vijf bedrijven het programma afgerond. De eerste reacties van de deelnemers zijn zeer positief.

Groeiversnelling in onze bestaande portfolio

Voor ondernemingen die al wel investeringsrijp zijn, bieden we meer dan kapitaal. We hanteren actief portfoliomanagement en stellen ook kennis, kunde en contacten ter beschikking om meer waarde te creëren. Mede dankzij deze aanpak hebben diverse bedrijven uit onze investeringsportfolio in 2017 belangrijke groeistappen kunnen zetten. Hieronder noemen we enkele voorbeelden:

• Smart Robotics, de Eindhovense detacheerder van slimme robots, bundelde in 2017 zijn krachten met Vanderlande. Samen starten zij een research & development programma om roboticasystemen voor de logistieke automatisering te ontwikkelen. BOM neemt afscheid als investeerder en Vanderlande stapt in als minderheidsaandeelhouder, waardoor Smart Robotics zich verder kan ontwikkelen als belangrijke speler binnen het robotica-ecosysteem in Brabant.

• SendCloud, ontwikkelaar van een tool waarmee webshops hun verzend- en retourproces kunnen optimaliseren, boekte de afgelopen vier jaar een omzetgroei van maar liefst 5463%. Het bedrijf werd daarom vorig jaar uitgeroepen tot de nummer 1 van de Deloitte Technology Fast 50, de lijst met de snelst groeiende technologiebedrijven van Nederland. Daarnaast wist het bedrijf bij investeerders, waaronder de BOM, € 5 miljoen op te halen voor verdere internationale groei.

• Liteq, ontwikkelaar van lithografie-oplossingen voor geavanceerde behuizing van microchips, vond vorig jaar juli in Kulicke & Soffa (K&S) een nieuwe eigenaar. De BOM is vanaf het eerste uur betrokken geweest en speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling van Liteq. Dankzij de overname door K&S, met behoud van de werkgelegenheid in Eindhoven, kan Liteq zijn positie in het hart van het semiconductor equipment ecosysteem de komende jaren verder uitbreiden.

• Acerta heeft na de gedeeltelijke overname door AstraZeneca in 2015 zijn medicijn tegen chronische lymfatische leukemie verder ontwikkeld, en in 2017 kreeg het bedrijf goedkeuring van de Amerikaanse FDA. Dit betekent in de eerste plaats winst voor leukemiepatiënten, maar levert ook een impuls aan de bedrijvigheid en werkgelegenheid op Pivot Park in Oss waar Acerta nog steeds gevestigd is.

• Protix haalde in 2017 een investering op van € 45 miljoen bij onder andere Aqua-Spark, Rabobank en de BOM. In januari vorig jaar ging de pionier op het gebied van industriële insectenkweek al een samenwerking aan met het Zwitserse Bühler, de wereldmarktleider in feed- en foodprocessing. Na deze mijlpalen is Protix ideaal gepositioneerd om een leidende rol te spelen in de opkomende globale insectenindustrie.

Toegenomen investerings- en risicobereidheid van marktpartijen

Door de aanhoudende lage rente en de economische groei is er veel geld in de markt. Banken en grote investeringsfondsen doen meer transacties en zijn bereid meer risico te aanvaarden, wat leidt tot hogere waarderingen. Dat geldt vooral voor bedrijven in de scale-up fase. We doen niet koste wat het kost mee aan deze transacties, maar alleen als we toegevoegde waarde kunnen leveren. Daardoor zitten we momenteel minder vaak aan tafel bij dergelijke ondernemingen of laten we de investering bewust over aan marktpartijen. Zodra de marktomstandigheden in de financiële wereld veranderen, staan wij uiteraard klaar om deze bedrijven vanuit onze kracht als ontwikkelingsmaatschappij wederom te helpen.

Resultaten 2017

Toelichting

Het aantal nieuwe directe investeringen viel in 2017 lager uit dan de doelstelling. Dit heeft vooral te maken met het feit dat enkele intensieve trajecten uiteindelijk niet tot een investering hebben geleid, bijvoorbeeld omdat de uitkomst van de due diligence onvoldoende bleek, de investering door andere partijen werd gedaan, de onderneming haar plannen wijzigde of we het niet eens konden worden over de voorwaarden. Ook speelt de toegenomen investerings- en risicobereidheid van marktpartijen een rol, wat leidt tot hogere waarderingen en meer concurrentie rondom investeringen. Met betrekking tot de fund-to-fund investeringen komen drie transacties waarvoor alle voorbereidingen in 2017 zijn getroffen tot een closing in het eerste kwartaal van 2018.

Update maatschappelijk beleid

Brabant Ventures streeft naar een optimale balans tussen financieel en maatschappelijk rendement. De meeste van onze portfoliobedrijven hebben raakvlakken met maatschappelijke thema’s zoals gezond ouder worden, duurzame energie en slimme mobiliteit.

De verantwoordelijkheid voor het realiseren van maatschappelijke impact ligt bij onze vier sectorteams, en de sturing op impact staat centraal in alles wat we doen. Om te beoordelen of een bedrijf in de BOM-portfolio past, kijken we al bij de intake zorgvuldig naar de balans tussen maatschappelijke en financiële aspecten. Daarnaast vormt Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) een integraal onderdeel van het 300-dagenplan waarmee we participaties helpen bij strategiebepaling en -executie.

Vooruitzichten 2018

In 2020 wil Brabant Ventures regionaal en nationaal erkend worden als groeiversneller. Om deze ambitie te verwezenlijken, willen we samen met onze partners nagaan welke nieuwe diensten we kunnen ontwikkelen die toegevoegde waarde hebben voor Brabantse groeibedrijven. Na de succesvolle pilot willen we dit jaar in totaal 40 ondernemingen begeleiden via ons investor readiness programma. Daarnaast ontwikkelen we een market readiness programma, waarmee we bedrijven willen faciliteren in de zoektocht naar hun eerste betalende klanten.

Het afgelopen jaar heeft ons geleerd dat we door de integratie van onze investerings- en ontwikkelingsactiviteiten in vier multidisciplinaire teams dichter op de vraag kunnen zitten van bedrijven in sectoren en deelsectoren. Elk van onze vier teams heeft voor 2018 een plan van aanpak ontwikkeld om zijn sector doelgericht te benaderen: wie willen we waar en wanneer spreken en met welk doel? We gaan nog vaker het veld in om gesprekken te voeren met groeibedrijven en andere stakeholders. Daarnaast zijn de teams nog zichtbaarder op events – ook internationaal – waardoor bedrijven en andere investeerders in de relevante sectoren ons in toenemende mate weten te vinden.

In 2017 hebben we een integraal proces ontwikkeld voor potentiële portfoliobedrijven - van intake tot exit. Inmiddels loopt dit goed, waardoor we bedrijven sneller kunnen helpen. Op basis van de gerichte aanpak van onze sectorteams en de kortere doorlooptijden, verwachten we in 2018 80 nieuwe bedrijven in onze portfolio te kunnen verwelkomen.