Ecosysteemontwikkeling

Voor Ecosysteemontwikkeling betekent het nieuwe meerjarenplan vooral scherpere keuzes maken. Bij elk project stellen we ons de vraag of het aansluit op onze ontwikkelthema’s, of we als ontwikkelingsmaatschappij waarde kunnen toevoegen en of het nieuwe bedrijvigheid kan opleveren Zo werken we binnen een beperkt aantal thema’s en met een selecte groep systeemversterkende projecten aan kweekvijvers voor nieuwe bedrijvigheid in Brabant.

Hoe creëren wij waarde?

Om bedrijven optimaal te stimuleren en te ondersteunen om nieuwe business ideeën te genereren is een stimulerende bedrijfsomgeving een vereiste. Daar werken we aan via Ecosysteemontwikkeling. We leveren een bijdrage aan het signaleren van nieuwe economische kansen voor Brabant en vertalen deze kansen naar concrete actie door programma’s en projecten te ontwikkelen. Die projecten hebben bijvoorbeeld betrekking op proeftuinen, consortia en innovatiehubs waarbinnen bestaande en nieuwe bedrijven de ontwikkeling van producten en diensten kunnen versnellen. Op die manier bouwen we samen met onze partners aan de economie van morgen.

Om ons werk goed te kunnen doen, moeten onze programmamanagers altijd hun voelsprieten hebben uitstaan. Wij gebruiken onze kennis en contacten met bedrijven en kennisinstellingen om trends vroegtijdig te signaleren, kansen af te wegen en op basis daarvan een goede inschatting te maken van toekomstige ontwikkelingen. Hierdoor kunnen we een gidsfunctie vervullen binnen het Brabantse innovatie-ecosysteem.

Ons werk spitst zich toe op twaalf ontwikkelthema’s die kansen bieden voor nieuwe bedrijvigheid en economische vernieuwing in Brabant. De thema’s bevinden zich op het snijvlak van (disruptieve) technologie en maatschappelijke opgaven en dragen bij aan de concurrentiekracht en economische veerkracht van Brabant. Bij de verkenning, programmering en uitvoering van deze thema’s trekt de BOM samen op met de provincie en zoeken we actief de samenwerking met partners binnen en buiten de regio.

Ecosysteemontwikkeling heeft in 2017 circa € 2,7 miljoen subsidie ontvangen van de provincie en het ministerie van EZK. Deze middelen worden aangewend voor exploitatie- en projectkosten.

Belangrijkste ontwikkelingen in 2017

Er zijn in 2017 34 structuurversterkende projecten uitgevoerd. We lichten er in dit jaarverslag twee uit: de Smart Data Verkenning en het innovatieprogramma ‘Fabriek van de Toekomst’ op de Brainport Industries Campus.

Signaleren van nieuwe kansen: Smart Data Verkenning

Marktverkenningen zijn cruciaal voor een goede uitvoering van ons werk. Via verkenningen scannen we de markt, brengen we de kracht van Brabant in kaart, inventariseren we kansen, barrières en de behoeften van bedrijven. Op basis daarvan ontwikkelen we gerichte systeemversterkende programma’s.

Dataficatie is een ontwikkeling die door alle thema’s heen in de komende jaren onze economie ingrijpend zal beïnvloeden. Daarom hebben we, met een collectieve inspanning van het hele team ecosysteemontwikkeling en in samenwerking met het Innovatieteam van de provincie, in 2017 verkend hoe het Brabantse bedrijfsleven er op dit vlak voorstaat en welke kansen, barrières en behoeften bedrijven zien en hebben.

Er zijn diepte-interviews met ruim zestig bedrijven gehouden, verspreid over de sterke Brabantse sectoren; vervolgens hebben we de resultaten daarvan getoetst met een schriftelijke enquête onder meer dan 600 ondernemingen. Op basis hiervan wordt nu een Smart Data actieprogramma ontwikkeld, dat rond de zomer van 2018 klaar zal zijn. Door de collectieve inspanning is onder alle programmamanagers een groot draagvlak ontstaan om binnen hun eigen thema met de resultaten van de verkenning aan de slag te gaan. In 2018 willen we eenzelfde aanpak hanteren om de kansen en uitdagingen op het snijvlak van de thema’s Circulaire Economie en Smart Industry in kaart te brengen.

Realisatie van het innovatieprogramma ‘Fabriek van de Toekomst’

Na een jarenlange voorbereiding en programmering trapte in januari 2018 het innovatieprogramma ‘Fabriek van de Toekomst’ officieel af. Op het terrein van de Brainport Industries Campus (BIC) in Eindhoven is inmiddels ook de bouw begonnen van de faciliteiten voor dit innovatieprogramma, Dit is een belangrijke mijlpaal voor de Brabantse maakindustrie. Het innovatieprogramma heeft als doel om slimme innovatie- en productiefaciliteiten rondom de nieuwste technologieën te ontwikkelen, en deze toegankelijk te maken voor de gehele sector.

In de afgelopen jaren heeft de BOM een belangrijke bijdrage geleverd aan de realisatie van dit project, door in samenspraak met Brainport Industries en de provincie de ontwikkeling van het Innovatieprogramma te coördineren. Nu het programma van start is gegaan en de financiering voor de komende vier jaar is veiliggesteld, verandert ook onze rol. In 2018 dragen wij het projectmanagement over aan de nieuwe innovatiemanager van BIC. Dit biedt ons de ruimte om nieuwe projecten en programma’s rondom het thema Smart Industry te verkennen. Daarnaast willen we ervoor zorgen dat BIC een belangrijke rol gaat spelen in het bredere Brabantse Smart Industry ecosysteem. Dat doen we bijvoorbeeld door te stimuleren dat bedrijven uit ons netwerk gebruik maken van de fieldlabs van BIC en door samen met partners te werken aan een Zuid-Nederlandse Smart Industry hub.

Andere belangrijke ontwikkelingen in 2017

Eerste resultaten van een intensievere samenwerking met partners

In 2017 hebben we de eerste stappen gezet naar een intensievere samenwerking rond ontwikkelthema’s met partners. Zo is in een complex speelveld met uiteenlopende belangen een gezamenlijke actie-agenda Smart Food (cross-over Agrofood en High-Tech) opgesteld. Samen met de provincie en met de deelnemende partners REWIN, Midpoint Brabant, Brainport Development, Agrifood Capital en ZLTO hebben we afgesproken waar we ons de komende jaren op richten en welke rol eenieder daarin pakt. De BOM zal zich onder andere richten op de versnelling van precisielandbouw en op het ontwikkelen van een broedplaats en expertisecentrum rondom voedselverspilling in Veghel Het plan werd in december 2017 goedgekeurd door de provincie en is inmiddels gereed voor uitvoering.

Ook hebben we met de andere regionale ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) in Nederland afgesproken om een gezamenlijk landelijk project op te zetten rondom het tegengaan van voedselverspilling. Dit is een thema dat in alle regio’s speelt en dat daarom ook vraagt om actie op landelijke schaal. Momenteel verkennen we hoe we lopende en nieuwe projecten van de ROM’s zo goed mogelijk op elkaar kunnen afstemmen en waar mogelijk bundelen.

Meer focus op impact

Met het oog op maximale maatschappelijke en economische impact richten we ons vooral op kansrijke projecten waarin wij als ontwikkelingsmaatschappij toegevoegde waarde kunnen leveren. Tegen die achtergrond hebben we in 2017 meer dan driekwart van onze projecten op een zorgvuldige wijze overgedragen, gebundeld, gestopt of on hold gezet, waardoor 24 impactvolle initiatieven overbleven. Daar hebben we in 2017 10 nieuwe projecten aan toegevoegd.

Proef met zelforganiserende teams

De BOM wil voor ambitieuze professionals aantrekkelijk blijven door een werkomgeving te creëren waarbij taken, rollen en verantwoordelijkheden meer en meer binnen teams belegd worden. Daarnaast is het belangrijk dat de programmamanagers van Ecosysteemontwikkeling, die werken in een wereld met veel diverse belangen, daadkrachtig aan tafel kunnen zitten en afspraken kunnen maken. We hebben dan ook in 2017 de eerste stappen gezet in de transitie naar zelforganiserende/high performance teams. De realisatie daarvan is een geleidelijk proces en zal door te experimenteren worden doorgevoerd.

In hoofdstuk 7 ‘Organisatie en medewerkers’ vindt u meer informatie over onze pilot met zelforganiserende teams.

Resultaten 2017

Toelichting

• Business ideas: nieuwe businessideeën (product-marktcombinaties) die via bestaande of nieuwe bedrijven in de markt worden gezet en terechtkomen in de portfolio van BOM Brabant Ventures of een externe partner.

• Nieuwe projecten: het aantal nieuwe projecten dat binnen een thema (mede) door de BOM is opgezet.

• Bij elkaar gebrachte partijen: het aantal partijen dat actief is aangehaakt bij een project (via een investering in tijd of geld).

Vooruitzichten 2018

In 2017 lag het accent op het rationaliseren van de projectportefeuille en het doorvoeren van een uniforme werkwijze. 2018 staat in het teken van:

1. het genereren van nieuwe businessleads die door een beter samenspel met Brabant Ventures en externe partners op weg naar groei maximaal worden begeleid

2. samenwerking met Foreign Investments rond strategische acquisitie

3. verdere uitbouw van de samenwerking met partners

4. het gestructureerd invullen van internationale innovatiesamenwerking

5. het aanscherpen van de waardepropositie en de profilering van Ecosysteemontwikkeling.

Integraal werken met andere teams binnen de BOM is in 2018 een belangrijke prioriteit. We willen de interactie met Brabant Ventures en Foreign Investments (FI) verder uitbouwen. In 2017 zijn we samen met FI begonnen om via strategische acquisitie van buitenlandse bedrijven het Brabantse cluster rondom suikerverwaarding (de ontwikkeling van groene grondstoffen voor de chemie) te versterken. Dat breiden we in 2018 uit naar het thema Maintenance.

Met de collega’s van Brabant Ventures gaan we nauwer samenwerken om te zorgen dat meer van onze leads doorstromen naar hun klantenportfolio. Vorig jaar kwamen van de 30 leads die we aanleverden 8 bedrijfsideeën in het portfolio van Brabant Ventures terecht. Dat was onder onze doelstelling van 15. We willen in 2018 de business leads die via de ontwikkelthema’s worden gegenereerd beter laten landen binnen en buiten de BOM door:

• de werkprocessen van Ecosysteemontwikkeling en Brabant Ventures beter op elkaar aan te sluiten. Ook sturen we op een intensieve interactie van het team Ecosysteemontwikkeling en de teams van Brabant Ventures. Deze interactie kan tevens leiden tot een verdere aanscherping van de wijze waarop business leads worden geïdentificeerd en opgewerkt en signalen vanuit Brabant Ventures kunnen leiden tot nieuwe projecten of (de bijsturing van) thema’s. Bovendien kunnen vanuit deze samenwerking integrale vraagstukken worden aangepakt waarvoor beide disciplines nodig zijn.

• samen met Brabant Ventures partners buiten de BOM te identificeren die business leads kunnen “overpakken” en daar werkafspraken mee te maken en vast te leggen. Voor de hand ligt een intensief samenspel met het Brabantse Valorisatieprogramma. Dit wordt opgepakt zodra het Valorisatieprogramma goed is ingeregeld.