Brabantse bedrijven en kennisinstellingen lopen voorop bij de ontwikkeling van geïntegreerde fotonica. Een goed voorbeeld is EFFECT Photonics. De voormalige TU/e spin-off haalde vorig jaar een miljoeneninvestering op bij onder andere Innovation Industries en bestaande aandeelhouder BOM Brabant Ventures. Na bijna tien jaar ontwikkeling is het Eindhovense bedrijf klaar voor zijn eerste productlancering. Oprichter en CTO Boudewijn Docter vertelt over de vernieuwende technologie van EFFECT en blikt terug op de grootste uitdagingen die het bedrijf onderweg tegenkwam.
Reductie energiegebruik: 80-90%
Delta FTE aan het werk: van 100 eind 2018 naar 130 in 2019
Investeringen: € 10-15 miljoen per jaar aan R&D uitgaven (incl. salarissen)
Aantal geregistreerde patenten: 8
Dit jaar lanceert EFFECT zijn eerste product. Wat maken jullie precies?
“Wij ontwikkelen microchips die werken met lichtbundels in plaats van elektriciteit. Daarmee richten we ons primair op de telecommunicatiesector, waar glasvezeltechnologie al langer in gebruik is. Ons eerste product is een zogeheten optische transceiver. Dat is een klein doosje dat data kan zenden en ontvangen. Hiermee kunnen netwerkbouwers zoals Ericsson en Nokia mobiele zendmasten met centrales verbinden, waardoor eindgebruikers bijvoorbeeld kunnen gamen of Netflix kijken.”
Wat is de toegevoegde waarde van jullie technologie?
“Het internetverkeer tussen continenten loopt via enorme kabels die op de bodem van de oceaan liggen. Je kunt je voorstellen dat het leggen van zo’n kabel enorm duur is; je legt er niet zomaar één bij. Daarom moet de capaciteit van de verbinding optimaal worden benut. Aan beide kanten van de oceaan staan zeer kostbare installaties met allerlei optische componenten, die het bijvoorbeeld mogelijk maken om data te verpakken in verschillende kleuren licht. Daardoor kun je over dezelfde verbinding veel meer data versturen. Dankzij fotonische integratie kunnen wij al deze functies in één chip bakken, waardoor deze technologie ook voor kortere afstanden betaalbaar wordt.”
Wat hebben jullie klanten daaraan?
“Eindgebruikers verwachten dat hun internetsnelheid elk jaar stijgt zonder dat ze daar extra voor hoeven te betalen. Als een mobiele operator van 4G naar 5G gaat, wil zo’n bedrijf niet gelijk nieuwe netwerkverbindingen te hoeven aanleggen. Onze chiptechnologie zorgt ervoor dat ze hun bestaande zendmasten en centrales zonder grote netwerkinvesteringen kunnen upgraden en optimaliseren. Bovendien zijn onze chips veel energiezuiniger dan de bestaande technologie, waardoor ze een sleutelrol kunnen spelen in de groei van het wereldwijde dataverkeer.”
Wat is de relatie tussen energiebesparing en de groei van het dataverkeer?
“Datacenters hebben veel elektriciteit en koeling nodig en zijn daardoor nu al goed voor wel 10% van ons totale energieverbruik. Als je bedenkt dat het dataverkeer jaarlijks met 50% toeneemt, dan komen we binnen no time energie te kort om de datacenters te laten draaien. Geïntegreerde fotonische chips zijn niet alleen zuiniger, maar genereren ook minder warmte. Daardoor heb je minder koeling nodig, wat leidt tot een aanzienlijk lager energieverbruik per gigabyte.”
Wat kun je nog meer met geïntegreerde fotonica?
“Overal waar je data moet transporteren of nauwkeurig moet meten, ligt een kans voor fotonica. Ik verwacht dat de technologie eerst grootschalig zal worden toegepast in de telecomsector, en daarna ga je heel veel spin-off zien in bijvoorbeeld de medische technologie en de luchtvaart. Wij richten ons voorlopig op telecom, maar in de toekomst sluit ik uitbreiding naar andere markten zeker niet uit.”
Van idee tot marktlancering in de fotonica
Na bijna tien jaar ontwikkeling brengt EFFECT in 2019 zijn eerste product op de markt. CTO Boudewijn Docter blikt terug op de grootste uitdagingen die het bedrijf sinds de oprichting in 2010 tegenkwam.
De belofte van geïntegreerde fotonica
Geïntegreerde fotonicachips gebruiken lichtdeeltjes (fotonen) in plaats van elektrische signalen. Daardoor zijn ze nauwkeuriger, sneller, zuiniger en betrouwbaarder dan conventionele chips in het verzenden van grote hoeveelheden data en het nauwkeurig meten van bijvoorbeeld temperatuur, druk, afstand of verplaatsing. De toepassingsmogelijkheden van deze technologie zijn oneindig: van goedkopere en zuinigere datacentra tot zelfrijdende voertuigen, sensoren om vervormingen in vliegtuigvleugels te meten en betaalbare en compacte medische scanners.
Om de ontwikkeling van deze veelbelovende technologie te versnellen, ondersteunt de BOM innovatieve bedrijven als EFFECT al jaren rechtstreeks met kennis, kunde en kapitaal. Daarnaast leveren we via innovatieprojecten een bijdrage aan een ecosysteem waarin nieuwe bedrijvigheid beter kan gedijen.
Dat doen we onder andere via PhotonDelta. In 2018 haalde dit platform € 236 miljoen op bij het Rijk, een aantal provincies, bedrijven en kennisinstellingen. PhotonDelta wil ervoor zorgen dat Nederlandse pioniers hun technologische voorsprong in geïntegreerde fotonica omzetten in bedrijvigheid, zodat ze zich daadwerkelijk kunnen ontwikkelen tot wereldspelers. Dat moet voor 2026 leiden tot een ecosysteem van meer dan 25 bedrijven, die gezamenlijk goed zijn voor € 1 miljard omzet en vierduizend banen.
Meer weten?
Wil je meer weten over deze case of BOM Brabant Ventures, neem dan contact op met:
Gert-Jan Vaessen
Manager BOM Brabant Ventures
gjvaessen@bom.nl