De zuinigste auto van Europa

Auto’s ontwerpen bij Audi in Duitsland. Dat is van jongs af aan dé droom van Hans de Penning. In 2012 begint hij aan de kersverse Automotive-studie van de TU/e, terwijl de autosector een historische elektrische transformatie doormaakt. Tijdens het tweede jaar doet Hans met het TU/e-studententeam mee aan de Shell Eco-marathon. Vanaf een leeg vel papier ontwikkelen de studenten in negen maanden een elektrische stadsauto, Isa genaamd. De auto mag uiteindelijk niet aan de competitie meedoen omdat hij 15 kilo te zwaar is. Maar de impact is er niet minder om: het team slaagt erin om het voertuig op kenteken te zeten, waardoor Isa de boeken ingaat als de zuinigste auto van Europa.

Een elektrisch Dafje

Als Hans daarna zijn studie weer oppakt, mist hij al snel ‘de kick om ergens aan te bouwen’. Samen met teamgenoot Frank Poort start hij Vention, dat ondernemers helpt om hun productideeën – van muziekinstrumenten tot medische apparaten - elektronisch te laten werken. Ze beginnen vanuit Franks studentenkamer en groeien binnen twee jaar naar tien man personeel. Ondanks het succes geven ze hun droom niet op. In 2016 besluiten ze voor eigen rekening een zuinig autootje te ontwikkelen. “Het idee was om een elektrische remake van de DAF 33 te maken. Het begon als een projectje maar liep al heel snel uit de hand.”

Samen iets moois doen

In de tussentijd werkt een nieuw studententeam van de TU/e aan de opvolger van Isa. In april 2016 onthult teamleider Steven Nelemans op de AutoRAI in Amsterdam Nova, ’s werelds eerste modulaire auto. Na de presentatie stapt Hans op Steven af. “Ik zei: we zijn met iets gaafs bezig, doe je mee? Steven, die nog strak stond van de adrenaline, zei gelijk ja.”

Stevens teamgenoot Joep Sloot doet ook mee. De begin twintigers zetten hun bachelor op een laag pitje en besluiten er helemaal voor te gaan. Steven, die opvalt door zijn drive en ondernemerschap, is vanaf het begin CEO; Hans wordt CFO en Joep CTO. “We waren vastbesloten om er een succes van te maken”, blikt Hans terug. “We wisten nog niet precies hoe of wat. Maar als je met de juiste mensen begint, ontstaat er vanzelf iets moois.”

Delen is het nieuwe bezit

Al vrij snel besluiten ze dat ze een deelauto gaan bouwen. Duurzaamheid is een belangrijk motief. Hans: “De auto-industrie is helemaal ingesteld op bezit. Je verkoopt een auto, vervangt af en toe een paar onderdelen en hoopt dat iedereen na een paar jaar rijp is voor een nieuw model. Bij deelmobiliteit kijk je naar de total cost of ownership: je wil auto’s die zo lang mogelijk tegen lage kosten blijven rijden. Dat is een veel duurzamer model.”

Meisjesnamen

Na een paar maanden doen ze mee aan HighTech XL. Tijdens het acceleratorprogramma zetten ze belangrijke stappen. Ze richten een BV op die losstaat van Vention en maken afspraken over onder andere de taakverdeling, zodat ze effectiever kunnen samenwerken. Ook hakken ze een knoop door over de naam van de auto: de Amber One. “Als je naam met de A begint, sta je in lijstjes altijd bovenaan. En het moest een meisjesnaam worden. Dat geeft een beter gevoel en onze andere auto’s hadden ook meisjesnamen.”

Over meisjesnamen gesproken… Rond die tijd koopt Ilse Media-oprichter Merien ten Houten een Tesla. Hij is onder de indruk van het ontwerp en raakt ervan overtuigd dat elektrische auto’s de wereld gaan veranderen. Daar wil hij bij zijn! Hij stuurt een mail naar Maarten Steinbuch van de TU/e, die hem doorverwijst naar Amber. Het klikt. Merien wordt co-founder en investeerder.

Een klant maar geen auto

Ze beleven een vliegende start. Via HighTech XL krijgen ze de kans om te presenteren bij ABN AMRO. De boodschap is helder: wij gaan helpen om jullie zakelijke kilometers te verduurzamen. ABN AMRO stemt in met een lokale pilot van zes maanden. “Het doel was om met vijf auto’s aan te tonen dat deelmobiliteit beter werkt dan een leasevloot. Maar we hadden helemaal geen auto’s. De ontwikkeling van de Amber One was pas net begonnen!”

Er zit niets anders op: ze moeten op zoek naar een bestaande auto. Ze komen terecht bij Athlon, maar het kost maanden om de leasemaatschappij te overtuigen. Athlon wil financiële cijfers over de afgelopen drie jaar zien, terwijl de startup nog nooit een boekjaar heeft afgesloten. De doorbraak komt pas als de directie van ABN AMRO aanschuift bij een meeting met Athlon. Vijf weken later krijgt Amber vijf elektrische BMW i3’s geleverd, net op tijd voor het begin van de pilot.

Groeien is kiezen

De pilot wordt een succes en daarmee is de keuze voor de zakelijke markt gemaakt. Nog geen jaar later bedient Amber met ruim 100 auto’s meer dan 10 grote klanten, waaronder ook Philips, Essent en EY. Medewerkers kunnen via een app gemakkelijk een Amber boeken om bijvoorbeeld naar klanten te gaan. Vaak staat de auto al klaar op een van de hubs die Amber bij grote zakelijke klanten heeft ingericht. Zo niet, dan zet een fleet operator er één bij de klant voor de deur.

De operatie groeit. In 2018 verdubbelt het bedrijf naar ruim 20 medewerkers, die zich onder andere bezighouden met klantondersteuning, marketing en communicatie en development van de Amber-app. Met de groei is voor de oprichters van het eerste uur het moment aangebroken om te kiezen: wordt het Vention of Amber? Elektronicafanaat Frank gaat door met Vention; Hans heeft juist meer met auto’s en kiest voor Amber.

‘Geld is niet zomaar geld’

Voor de uitbreiding is veel geld nodig. In de eerste twee jaar moet Amber het vooral hebben van de informele rondes langs familie en vrienden, die tienduizenden euro’s opleveren. Daarnaast speelt Amber zich door het groeiende aantal klanten ook bij grotere investeerders in de kijker. Ze halen een paar ton op bij informals, en in september 2018 wordt BMW-dealerholding Pala Group BV de eerste grote strategische investeerder.

Hans, die in die tijd met CEO Steven Nelemans tientallen investeerders bezoekt, leert een belangrijke les: “Geld is niet zomaar geld. Je moet een investeerder zien te vinden die bij je team past. Anders ben je telkens veel tijd kwijt met uitleggen waarom je de dingen doet zoals je ze doet. Dat werkt alleen maar vertragend.” Om die reden neemt Amber in 2018 afscheid van een durfinvesteerder die pas net is ingestapt.

Ook leert Hans om niet al zijn pijlen op één investeerder te richten: “In 2019 hadden we een potentiële investeerder, echt een hele grote jongen met veel ambitie. Dat ging uiteindelijk niet door. Toen hebben we een flinke stap teruggedaan en ervoor gekozen om minder auto’s in te zetten. Dat heeft onze ontwikkeling geremd. Met de kennis van nu was ik sneller naar een nieuwe grote investeerder op zoek gegaan.”

De BOM, corona en de pivot

Uiteindelijk komt de grote ronde een jaar later als de BOM samen met een consortium van informele investeerders instapt. Amber wil het geld gebruiken voor verdubbeling van het aantal hubs, waar gebruikers hun auto kunnen ophalen of achterlaten. Nog geen twee maanden later breekt de coronacrisis uit en gaat Nederland massaal thuiswerken. Van de ene op de andere dag ziet Amber het aantal boekingen vanaf zakelijke locaties volledig instorten. Om het omzetverlies op te vangen, vraagt Amber met succes een Corona-Overbruggingslening (COL) bij de BOM aan.

Het is een moeilijke tijd, maar de crisis biedt ook kansen. In de gebruikersdata ontdekt Amber een opmerkelijk patroon: ‘drivers’ die de auto normaal alleen voor klantbezoek gebruiken, pakken opeens een Amber om naar het bos, het strand of familie te gaan. Om de bezettingsgraad op peil te houden, besluit het bedrijf om tijdelijk vol in te zetten op de consumentenmarkt. Hans: “De BOM investeerde in een pure B2B-speler en een paar maanden later gaan we deels naar B2C. Dan heb je wel het vertrouwen en de flexibiliteit van de aandeelhouders nodig. De BOM stelde zich daarin heel proactief op. Ze stonden er echt in van ‘we moeten hier samen doorheen, hoe kunnen wij helpen?’”

De volgende fase

De crisis is voor de oprichters een natuurlijk moment voor reflectie. Na een periode van pionieren en ontwikkelen wordt het steeds duidelijker dat Amber een nieuwe fase ingaat, die andere eisen stelt aan de organisatie en het leiderschap. Voor Steven Nelemans is dat medio 2020 aanleiding om na vier jaar terug te treden als CEO; Hans volgt hem op. “Steven is super ondernemend, en dat is precies wat we in de eerste levensfase nodig hadden. Nu is het tijd om verder te professionaliseren en op te schalen.”

Om de groeiende organisatie beter te kunnen aansturen, krijgt Hans sinds begin 2021 ondersteuning van COO Teun Kraaij. “Amber is ontstaan vanuit een ideologie, maar ontwikkelt zich nu in rap tempo tot een serieus bedrijf”, schrijft Teun in het persbericht over zijn benoeming. “We hebben enorme ambities, maar bevinden ons in een enorm competitief landschap. Zowel onze drivers als medewerkers hebben alternatieven. Dat betekent dat wij de ruimte moeten claimen die Amber verdient.”

Meer impact

In 2021 volgt een nieuwe investeringsronde, waarin de BOM en vrijwel alle bestaande aandeelhouders meedoen. Amber investeert het geld onder andere in uitbreiding van het aantal service areas. In deze gebieden ervaren klanten nog meer vrijheid, omdat ze hun deelauto na gebruik op iedere openbare parkeerplek kunnen achterlaten. Inmiddels biedt Amber deze service in Eindhoven, Den Bosch en Tilburg, en zijn er plannen om uit te breiden naar steden in de rest van Nederland. Daarna lonkt Europa. Hans: “Overal zijn er te weinig parkeerplekken en te veel benzineauto’s. Wij kunnen steden helpen om die problemen op te lossen.”

Nog meer deelauto’s, nog meer deelnemende steden, nog meer impact: dat is de inzet van Amber in de komende jaren. De Amber One, waar het avontuur ooit mee begon, past al een tijdje niet meer in de plannen. Toch heeft Hans weinig moeite om zijn jongensdroom los te laten. “Nou ja, we laten de droom om impact te maken natuurlijk helemaal niet los. We vliegen hem alleen van een andere kant aan. We worden een steeds grotere afnemer van deelauto’s, waardoor we ook eisen kunnen gaan stellen aan hoe die gemaakt worden. Zo hebben we sneller impact, en kunnen we meer voor elkaar krijgen.”