De BOM maakt in haar taakuitvoering als ontwikkelingsmaatschappij een bewuste afweging tussen de realisatie van strategische doelstellingen en de risico’s die we bereid zijn te nemen. Daarmee streven we naar een bestendige en maatschappelijk verantwoorde bedrijfsvoering en vergroten we de kans op verwezenlijking van onze missie.
De kern van ons risicomanagement is dat directie en management verantwoordelijk zijn voor het identificeren van significante risico’s, het bewaken van de realisatie van doelstellingen en de naleving van relevante wet- en regelgeving. Daarin is het de verantwoordelijkheid van de directie om te bepalen wat daarbij maximaal acceptabel is (de zogenoemde risicoacceptatie). Voor 2017 is de directie van mening dat geen materiële wijzigingen in de risicobereidheid aan de orde zijn voor de relevante risicocategorieën. Hieronder geven we de risicobereidheid aan per risicocategorie.
Risicocategorie | Risicoacceptatie | Toelichting |
Strategisch | Gematigd | De BOM is bereid gematigde risico’s te nemen bij het nastreven van haar ambities. We zoeken steeds de balans tussen onze maatschappelijke functie (lage risicobereidheid) en onze economische ambities (hogere risicobereidheid). |
Operationeel | Gematigd | De BOM ondersteunt (buitenlandse) ondernemingen bij het innoveren van hun producten, diensten of marktpositie. We streven naar een beperking van de risico’s die deze ondersteuning in gevaar kunnen brengen. |
Financieel | Gematigd | Vanuit financieel perspectief is de BOM actief op het gebied van risicofinanciering. Tegelijkertijd streeft zij naar een solide financiële positie om haar investeringsbijdrage aan Brabant ook in de toekomst te kunnen blijven leveren. Op dit vlak zoeken we steeds de balans tussen onze financieringsfunctie (matige tot hoge risicobereidheid) en onze exploitatiefunctie (lage risicobereidheid). |
Compliance | Nul | Als publieke uitvoeringsorganisatie dient de BOM zich te houden aan geldende wet- en regelgeving, vooral op het gebied van publiek recht, staatssteun en publieke financiering. Wij willen èn kunnen ons hierin geen risico’s veroorloven. |
Meest relevante risico’s in 2017
In het onderstaande overzicht beschrijven we de meest relevante risico’s die in 2017 BOM-breed van toepassing waren, alsmede de beheers- en verbetermaatregelen die zijn voorbereid of doorgevoerd. De monitoring van deze kernrisico’s vormt een vast onderdeel van de bestuurs- en directieagenda van de BOM.
Kernrisico | Beheersmaatregelen | |
Reputatieschade (strategisch risico) – toegenomen. | ||
Reputatieschade heeft invloed op het draagvlak voor de BOM in algemene zin. Daarnaast kan het er tevens toe leiden dat de BOM in de markt en door potentiële partners onvoldoende wordt (h)erkend als een relevante partij. Gezien het nieuwe mjp is het cruciaal dat de aangepaste opdracht en ambities van de BOM ook zo worden ervaren door de diverse stakeholders. | • | Proactieve communicatie over actuele BOM-positionering |
• | Actieve imagomonitoring (social) media en website | |
Pivot Park (strategisch risico) - afgenomen. | ||
Pivot Park is als lifesciencescampus een strategische plek voor diverse startende ondernemingen in deze sector. Na een intensieve heronderhandeling over zowel de strategische ambities als de financiering hiervan zijn medio 2017 de aandelen overgedragen aan de provincie. | • | Formele overdracht van aandeelhouders- verantwoordelijkheid zonder restrisico’s voor de BOM |
Investeringsfocus (financieel risico) - toegenomen. | ||
Als ‘vroegefasefinancier’ bewaken we nadrukkelijk de balans tussen maatschappelijk en financieel rendement. Het ontbreken van voldoende geschikte participatiemogelijkheden brengt de investeringsopdracht en de revolverendheid van de fondsen in gevaar en belemmert de zichtbaarheid van de BOM in de financieringsketen. | • | Actieve acquisitie-aanpak |
• | Actieve dealflow-aanpak | |
• | Actieve fonds- en portefeuillemonitoring | |
Procesbeheersing (operationeel/compliance risico) - toegenomen. | ||
Voor een organisatie in transitie met forse financiële verantwoordelijkheden zijn interne procesbeheersing en een adequate processtructuur van belang. Indien BOM-professionals onterecht materiële en financiële verplichtingen aangaan, kan dit de realisatie van de BOM-strategie en een rechtmatige inzet van beschikbare middelen in gevaar brengen. | • | Periodiek monitoren (financiële) beheerskaders |
• | Periodiek toetsen interne mandatering | |
• | Actualiseren overlegstructuur | |
Human Capital (operationeel risico) - toegenomen. | ||
Het niet voldoende beschikbaar zijn en blijven van geschikte en gemotiveerde kandidaten en het onvoldoende kunnen binden van gekwalificeerde medewerkers brengt de kwaliteit en continuïteit van onze dienstverlening in gevaar. | • | Actieve sturing op competentie- management- en ontwikkeling |
• | Teamontwikkeling | |
• | Werving & selectie | |
• | Talentontwikkeling | |
IT en data security (operationeel /compliance risico). | ||
De vernieuwde digitale werkomgeving als onderdeel van ons huisvestingsconcept ondersteunt medewerkers op vernieuwende wijze in hun werkzaamheden. Het niet op juiste en integere wijze omgaan met de kennis en informatie die wordt verzameld, bewerkt en opgeslagen brengt zowel de kwaliteit van onze dienstverlening als de reputatie van de BOM in gevaar. | • | Eenduidig informatie- beveiligingsbeleid |
• | Actueel user- en autorisatiebeheer | |
• | Stringent back-up-en recoverybeleid |
Voor 2018 gaan we – gezien de actualisering van de kernprocessen - na of voor de nieuw gecreëerde klantsegmenten aanvullende risico’s gelden. Als dat het geval is, dan zullen deze risico’s als vast onderdeel in de periodieke managementcyclus worden gemonitord.
Gezien de aanscherping van wet- en regelgeving op het gebied van IT-security, privacy en bescherming van data - en onze ambitie om in toenemende mate kennis en data te delen - zal IT-security hier in ieder geval een rol in spelen.
Financiële instrumenten en risico’s
Ter uitvoering van de verschillende opdrachten op het gebied van fondsmanagement beschikt de BOM over een substantieel fondsvermogen. Dit fondsvermogen wordt op afroep ter beschikking gesteld aan de BOM. Kaders en richtlijnen voor de omgang met beschikbaar gestelde liquiditeiten zijn opgenomen in een treasury-statuut. Conform dit statuut mogen voor het optimaliseren van renteopbrengsten op tijdelijk overtollige kasgelden alleen defensieve financiële instrumenten worden aangegaan. In 2017 maakten we uitsluitend gebruik van deposito’s en spaarrekeningen.
Gezien het rentebeleid van beide huisbankiers zijn we in 2017 samen met de provincie Noord-Brabant nagegaan op welke wijze hier een doelmatige oplossing voor kan worden gevonden. Eind 2017 hebben we er – in afstemming met aandeelhouders – voor gekozen om een belangrijk deel van de vrije liquide ruimte tijdelijk onder te brengen in een rekening-courant faciliteit bij de provincie. Hiermee vermijden we rentelasten op overtollige kasgelden.
In beginsel voert de BOM haar operationele en financieringsactiviteiten uitsluitend uit in Nederland en de Europese Unie. Zodoende lopen we in onze reguliere activiteiten nauwelijks valutarisico’s. Eventuele dollarontvangsten uit twee eerdere vervreemdingstransacties (2015) worden volgens het geldende treasury-statuut automatisch omgezet naar eurobedragen. Eind 2017 heeft dit opnieuw plaatsgevonden voor een bedrag van 26,5 miljoen dollar.
De in 2015 verkregen effecten (Amerikaanse beursgenoteerde onderneming) zijn na het verlopen van de lock-up-periode, in overleg met de provincie, aangehouden vanwege de materieel lagere beurskoers. In 2017 leidde zowel de ontwikkeling van de beurskoers als de euro-dollar-koers tot een verdere verslechtering van de mogelijke opbrengsten. Ook in 2018 blijven we actief monitoren of en wanneer de effecten via een gecontroleerde verkoop liquide kunnen worden gemaakt. Om de opbrengsten te optimaliseren, zullen we hierbij een afweging maken tussen de voorziene koersontwikkeling en het te lopen (beurs)koersrisico.
De BOM loopt renterisico’s op de boekwaarde van haar investeringen (inbaarheid rente op verstrekte leningen). Verder loopt de BOM projectrisico’s in Europese subsidieprojecten waarin zij deelneemt als penvoerder of projectdeelnemer. Deze risico’s hebben vooral betrekking op het mogelijk niet voldoen aan administratieve subsidiebepalingen, waardoor gemaakte kosten alsnog niet worden vergoed. Binnen de administratieve organisatie van de BOM kennen deze Europese projecten een specifiek beheerskader.
Liquiditeiten en deposito’s en spaarrekeningen zijn ondergebracht bij Nederlandse banken die onder toezicht staan van De Nederlandsche Bank en die minimaal een ‘stable outlook’ kennen.
Deel deze pagina
